با در نظر گرفتن اینکه سفته در کشور ما به جای چک را نمیگیرد و رواج کمتری نسبت به چک دارد، ولی کم و بیش رایج است. باید گفت به طور خلاصه سفته نوشته ای است که به موجب آن شخص متعهد میشود به پرداخت مبلغی معیین در تاریخ و زمانی مشخص به حساب شخص دیگر.
شاید برایتان سوال پیش بیاد که کاربرد سفته چیست؟ در حالی که ما میتوانیم به جای پرداخت هزینه هر چند ناچیز برای یک برگه از یک برگه سفید استفاده کرد؟
نام ديگر سفته، «فته طلب» است. طبق قانون تجارت، فته‌طلب سندي است كه طی آن امضاكننده تعهد مي‌كند مبلغي در موعد معين يا عندالمطالبه در وجه حامل يا شخص معين يا به حواله كرد آن شخص كارسازي كند. سفته علاوه بر امضا يا مهر بايد داراي تاريخ و متضمن مبلغي تاديه با تمام حروف باشد. گيرنده وجه و تاريخ پرداخت نيز بايد در سفته قيد شود.
بله شما میتوانید از یک برگه معمولی استفاده کرده و همان مشخصات را در آن وارد کرده و به طلبکار بدهید. اما باید در نظر داشته باشید به دلیل آن که سفته یک سند تجاری محسوب میشود و در قانون اساسی نیز برای اسناد تجاری، اهمیت بیشتری قائل میشوند و بیشتر از یک برگه معمولی اعتبار دارد؛در واقع سفته با برگه معمولی فرق زیادی ندارد جز این که سفته به رسمیت شناخته شده و مورد اعتبارتر است.
با پر کردن هر برگه سفته یک شخص بدهکار و شخصی دیگر طلبکار میشود، در نظر بگیرید که شخص بدهکار به تعهد خود عمل نکند، ذر این صورت تکلیف چیست؟
شخص دارنده سفته میتواند با در دست داشتن سفته به دادگاه مراجعه کرده و روند قانونی که از پیش برای سفته و چنین شرایطی که پیش بینی شده را طی کند. بنابراین بهتر است در معاملات خود از سفته استفاده کنیم تا یک برگه معمولی، تا اگر نیاز به اقدام قانونی شد پیگیری کردن آن راحت تر و سریع تر باشد.
مفاد درج شده در سفته و نحوه تکمیل آن
به صورت معمول سفته ها در اوراق چاپ شده به دست وزارت امور اقتصادی و دارایی نوشته و توزیع میشود. از ویژگی های سفته این است که دارای تمبر ابطال شده به مقدار معیین شده در قانون میباشد. شاید برای شما سوال پیش بیاید که آیا میتوان سفته را همانند چک در وجه حامل صادر کرد؟ در نظر داشته باشید که خالی بودن قسمت نام گیرنده میتواند بدان معنا باشد که شخص دارنده سفته (حامل یا آورنده) میتواند مبلغ را درخواست کند.
در جواب باید گفت که شما موظف میباشید مواردی همچون تاریخ و مبلغ سفته را با دقت و دقیق مشخص کنید؛ اما در محل نام گیرنده شما میتوانید از واژه حامل نیز استفاده کنید و اجباری برای استفاده از نام شخص نمی باشد. از این رو سفته با چک شباهت دارد؛ اما در نظر داشته باشد که این مورد در اسناد تجاری برات متفاوت میباشد و شامل عنوان حامل نمی تواند باشد.
ضامن ها و ظهرنویسان سفته چه مسئولیتی دارند؟
همانند چک، سفته نیز میتواند شامل تضامینی بشود که با ظهرنویسی انجام میشود و همان گونه که شخص صادر کننده در قبال پرداخت آن وظیفه دارد، تضامینی که اقدام به ظهرنویسی کرده‌اند نیز باید در قبال سفته هایی که ضمانت کردند مسئول باشند؛ بنابراین شخص دارنده سفته میتواند از لحاظ حقوقی از تضامین و ظهر نویسان مطالبه سفته بکند.
برای مطالبه سفته چه اقداماتی لازم است انجام دهیم؟
روی تمامی سفته‌ها دو تاریخ درج شده است، که شامل تارخ سررسید و تاریخ صدور است. از زمانی که تاریخ سررسید سفته شما فرا برسد برای مطالبه سفته خود میتوانید اقدام کنید. اگر صادر کننده به تعهد خود عمل نکند، ظرف ده روز جهت مطالبه سفته خود میتوتنید آن را واخواست نمایید و طی یکسال پس از تاریخ سررسید میتوانید علیه صادرکننده سفته طرح دعوی نمایید.
نکته‌ای که لازم است به آن توجه کنید این است که اگر طی ده روز پس از تاریخ سررسید سفته واخواست نشود، امکان استفاده از شرایط توقیف اموال وجود نخواهد داشت، مگر اینکه حدود 10 تا 20 درصد ارزش سفته به عنوان خسارت احتمالی برای دادگستری واریز شود.
ضامن ها و ظهرنویسان سفته چه مسئولیتی دارند؟
همانند چک، سفته نیز میتواند شامل تضامینی بشود که با ظهرنویسی انجام میشود و همان گونه که شخص صادر کننده در قبال پرداخت آن وظیفه دارد، تضامینی که اقدام به ظهرنویسی کرده‌اند نیز باید در قبال سفته هایی که ضمانت کردند مسئول باشند؛ بنابراین شخص دارنده سفته میتواند از لحاظ حقوقی از تضامین و ظهر نویسان مطالبه سفته بکند.
برای مطالبه سفته چه اقداماتی لازم است انجام دهیم؟
روی تمامی سفته‌ها دو تاریخ درج شده است، که شامل تارخ سررسید و تاریخ صدور است. از زمانی که تاریخ سررسید سفته شما فرا برسد برای مطالبه سفته خود میتوانید اقدام کنید. اگر صادر کننده به تعهد خود عمل نکند، ظرف ده روز جهت مطالبه سفته خود میتوتنید آن را واخواست نمایید و طی یکسال پس از تاریخ سررسید میتوانید علیه صادرکننده سفته طرح دعوی نمایید.
نکته‌ای که لازم است به آن توجه کنید این است که اگر طی ده روز پس از تاریخ سررسید سفته واخواست نشود، امکان استفاده از شرایط توقیف اموال وجود نخواهد داشت، مگر اینکه حدود 10 تا 20 درصد ارزش سفته به عنوان خسارت احتمالی برای دادگستری واریز شود.
