در دنیای امروز، افراد با شراکت با هم، پروژه های مختلفی را می توانند با سرعت بیشتری انجام دهند و زودتر به سود خود برسند. اگر مشارکت مدنی وجود نداشت، بسیاری از آثار و پیشرفت های امروزی وجود نداشت.
برای جلوگیری از بروز اختلافات احتمالی در آینده، افراد از قرارداد شراکت استفاده می کنند. قرارداد مشارکت مدنی که یکی از انواع قرارداد سرمایه گذاری می باشد، دارای انواع مختلفی است، شامل:
- قرارداد مشارکت در ساخت.
- قرارداد مشارکت فروش.
- قرارداد مشارکت مدنی بانک.
- قرارداد مشارکت مدنی خصوصی.
- قرارداد مشارکت مدنی حقوقی.
در این مقاله همراه آذرداد باشید تا با نکات مهم در خصوص قرارداد مشارکت مدنی بیشتر آشنا شوید؛ چرا که بستن این نوع قرارداد در بین مردم بسیار رایج است و آگاهی از نکات آن، می تواند در آینده برای شما مفید واقع شود.
قرارداد مشارکت مدنی چیست؟
به بیان ساده، قرارداد مشارکت مدنی طبق تعریف ارائه شده در قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، به قراردادی گفته می شود که اشخاص حقیقی و حقوقی با هدف انتفاع و تقسیم سود، سرمایه و یا دارایی های نقدی و یا غیرنقدی را برای شراکت درهم می آمیزند.
شراکت افراد در زمینه های مختلف خدماتی، اقتصادی، تولیدی و مواردی این چنینی، میسر است.مدت زمان پروژه و نکات مهم دیگری در قرارداد از پیش تعیین شده و ذکر می شود تا از بروز اختلافات پیشگیری شود.
قوانین مشارکت مدنی چیست؟
در قانون مدنی از ماده ۵۷۱ تا ۶۰۶، در مورد مشارکت مدنی و شرکت های حقوقی صحبت شده است.نکته بسیار مهم در این قانون این است که هر شراکتی که بر مبنای این قانون انجام شود، منجر به تشکیل شرکت حقوقی می شود.
البته انواع مختلف شرکت تجاری وجود دارد که شامل انواع شرکت سهامی عام و خاص، شرکت با مسئولیت محدود، شرکت تضامنی و مواردی از این دست، که با شرکت حقوقی متفاوت است.
تفاوت شرکت مدنی با شرکت تجاری چیست؟
بعد از ثبت شدن یک شرکت تجاری، آن شرکت دارای شخصیت های حقوقی می شود و از قوانین تجارت پیروی می کند.
اما در مقابل آن، شرکت مدنی ، شخصیت حقوقی نخواهد داشت و از قانون مدنی تبعیت می کند.
در ادامه به تشریح هر کدام از انواع قرارداد شراکت (مشارکت مدنی) خواهیم پرداخت.
قرارداد مشارکت مدنی بانک
این نوع قرارداد، بدین صورت است که شخصی که قصد سرمایه گذاری مادی در شراکت را دارد، در این راستا می تواند این سرمایه را به کمک بانک فراهم کند؛ در واقع بانک را در این سرمایه گذاری شریک کند.
سقف مشارکت سرمایه گذاری بانک، تا ۸۰ درصد از مقدار کل سرمایه شرکت مدنی است.شیوه پرداخت سرمایه از طرف بانک، به صورت یکجا و نقدا نیست بلکه طی دوره های پیش بینی شده آن را تزریق می نماید.
قرارداد مشارکت مدنی خصوصی
از این نوع قرارداد مشارکت مدنی برای مواردی که یک از طرفین، سرمایه گذاری مادی را بر عهده خواهد گرفت و طرف دیگر، به صورت معنوی سرمایه گذاری خواهد کرد. و یا حتی ترکیبی از این دو گونه سرمایه گذاری توسط طرفین انجام شود.
به طور کلی، شخصی که سرمایه گذار مادی است، سرمایه خود را تماما به پروژه تزریق می کند که اصطلاحا به آن مالک گفته می شود و طرف دیگر، مسئول اجرایی پروژه است که به ایشان عامل گفته می شود.
قرارداد مشارکت فروش
قرارداد مشارکت فروش کالا به معنای تعهد و انجام فعالیت هایی در راستای ساده تر و آسان تر نمودن ارائه خدمات و فروش کالا می باشد. از آنجایی که مشارکت در فروش می تواند به صورت حضوری یا آفلاین صورت پذیرد، لازم است در زمان تنظیم این نوع قرارداد مشارکت مدنی، روش های تبلیغ فروش کالا مورد توافق قرار گیرد.
همچنین از دیگر موارد مهم که در قرارداد مشارکت در فروش بایستی مورد توافق قرار گیرد، تعیین میزان درصد سهم از فروش محصول یا خدمات می باشد.
از جمله تعهدات طرف قرارداد به عنوان فروشنده، این است که بتواند محصول را به درستی معرفی کند و از روش های درست و مطابق با هنجارهای قانونی برای بازاریابی آن استفاده کند.
در صورتی که برای تنظیم هر کدام از انواع قرارداد شراکت (مشارکت مدنی) نیاز به مشاوره حقوقی داشتید، می توانید به سادگی از موسسه حقوقی آذرداد راهنمایی و مشاوره بگیرید.
قرارداد مشارکت مدنی حقوقی
مشارکت حقوقی به معنای تأمین بخشی از سرمایه شرکت‌های سهامی جدید و یا خرید قسمتی از سهام شرکت‌های سهامی توسط بانک می باشد.
طبق قانون، بانک‌ها از طریق مشارکت حقوقی قادر به تامین و جبران کمبود منابع مالی مورد نیاز و سرمایه شرکت‌های سهامی تولیدی (صنعتی، معدنی، کشاورزی، ساختمانی) و شرکت‌های سهامی بازرگانی و خدماتی می شوند و نیز در زمان اتمام هر دوره مالی در سود شرکت سهیم میشوند.
بنابراین امکان تامین بخشی از منابع مالی بلند مدت از محل منابع سیستم بانکی به وجود می‌آید؛ این امر برای برای اجرای طرح مورد نظر شرکت‌های سهامی بسیار حیاتی می باشد.
قرارداد مشارکت در ساخت
در مقاله دیگری در سایت آذرداد، پیرامون قرارداد مشارکت در ساخت به بیان نکات حقوقی مربوط به این نوع قرارداد مشارکت پرداخته شده است.
قرارداد مشارکت در ساخت بین مالک یا مالکین و سازنده یا سازندگان بسته می شود که هدف آن، ساخت ملک توسط سازنده در زمین مالک است و با توجه به توافقات صورت گرفته در قرارداد، هر کدام از طرفین به تناسب آورده و سهم خود، از آن ملک بهره مند می شوند.
در تنظیم این نوع قرارداد شراکت (مشارکت مدنی) با این که افراد راحت تر می توانند صاحب ملک شوند؛ نکات حقوقی زیادی وجود دارد که بایستی به درستی رعایت شوند.
اهمیت و لزوم تعیین تعهدات طرفین قرارداد مشارکت مدنی
قراردادهای شراکت (مشارکت مدنی) بر مبنای آورده های طرفین (مادی و معنوی) و مشارکت افراد برای رسیدن به هدفی مشخص می باشد؛ لذا هر فرد در این قرارداد با سهم مشارکت مشخصی وارد می شود و در صورت پایبندی آنها به تعهداتشان، پیشرفت و اتمام کار و نتیجتا نایل شدن به هدف محقق خواهد شد.
در هنگام تنظیم قرارداد مشارکت مدنی تعهدات افراد تعیین و درج می شود و اگر شخص یا اشخاص از انجام تمام یا بخشی از تعهدات خود سرباز زنند، بایستی طبق مقررات مورد توافق طرفین در قرارداد، مورد بازخواست و جریمه قرار گیرند.
این مقررات بازدارنده، راهی تضمینی برای جلوگیری ضرر و زیان وارده به شرکا و کار مورد نظر می باشد.
آیا امکان فسخ قرارداد شراکت (مشارکت مدنی) وجود دارد؟
در این نوع قرارداد، تنها در صورتی مجوز فسخ قرارداد به صورت یک طرفه وجود خواهد داشت که در زمان تنظیم قرارداد شراکت (مشارکت مدنی)، این حق به طرفین داده شده باشد.
لذا در غیر این صورت، جریمه ای بابت فسخ قرارداد یک طرفه بایستی توسط طرف فسخ کننده به طرف دیگر پرداخت شود.
راه های فسخ قرارداد مشارکت مدنی بدون پرداخت جریمه کدامند؟
به طور کلی، دو راه برای فسخ قرارداد بدون جریمه امکانپذیر است.
در روش اول، طرفین معامله در زمان تنظیم قرارداد شراکت (مشارکت مدنی)، مدت زمانی را متفق القول مشخص میکنند تا که آن زمان مقرر، هر کدام از طرفین در صورت لزوم بتوانند اقدام به فسخ قرارداد بکنند بدون آن که نیاز به پرداخت جریمه داشته باشند.
راه دوم، توسط حکم مستقیم قانون مبنی بر فسخ قرارداد مشارکت مدنی تحت شرایط خاص می باشد.شرط لازم برای اقدام به فسخ قرارداد شراکت (مشارکت مدنی) بدون پرداخت جریمه، این است که به تشخیص قانون، یکی از طرفین قرارداد دچار ضرری ناخواسته به علت بستن این قرارداد شده است؛ لذا برای جلوگیری از ضرر تحمیلی، امکان فسخ آن توسط حکم مستقیم قانون وجود دارد.
جریمه فسخ قرارداد مشارکت مدنی به چه میزان است؟
بندی در این قرارداد همانند سایر عقود وجود دارد که طی آن، مبلغ جریمه ناشی از فسخ قرارداد شراکت که مورد توافق طرفین است، درج می گردد.
تعیین روش های حل اختلاف احتمالی پس از عقد قرارداد مشارکت
امروزه ارزش زمان بر کسی پوشیده نیست و بایستی در زمان تنظیم هر نوع قراردادی، شیوه های حل اختلاف مورد بحث و توافق قرار گیرد؛ چرا که این بند از قرارداد شراکت (مشارکت مدنی) در سرنوشت قرارداد و وضعیت مشارکت تا اتمام کار، نقش حیاتی دارد.
واضح است که منفعت طرفین قرارداد مشارکت در حل و فصل اختلافات بدون وقفه زمانی است تا اتلاف وقت مانع روند پیشرفت کار نشود. در قرارداد شراکت (مشارکت مدنی) لازم است که طرفین نسبت به مواعد و مراجع مورد نظر برای حل اختلافات متفق القول شوند.
کلام آخر
در این مقاله از سایت آذرداد، به نکات مهم پیرامون تنظیم قرارداد شرکت (مشارکت مدنی) پرداخته شد. امروزه اهمیت تنظیم قرارداد مشارکت بر کسی پوشیده نیست و لازمه بقا اجرای پروژه و ضمانت اجرای دقیق تعهدات طرفین معامله، به نحوه صحیح تنظیم این نوع قرارداد وابستگی دارد.
از موارد بنیادین در تنظیم قرارداد مشارکت، تعیین درست و دقیق میزان سهم‌الشرکۀ طرفین قرارداد و نیز روش و طریقه تقسیم سود و عواید حاصل از کار و فعالیت،می باشد.
بدون داشتن یک قرارداد مشارکت درست، احتمال بروز اختلافات آتی و درگیری بین طرفین بر سر حق و حقوق خود بسیار محتمل است. یک قرارداد مشارکت کتبی که به تشریح تعهدات و حق و حقوق افراد به درستی پرداخته باشد، تضادهای آینده را قبل از شروع، کاهش می‌دهد.
