تنظیم قرارداد بروکری مانند سایر انواع قرارداد، نیاز به تجربه و دانش دارد تا به درستی منعقد گردد. در عصر حاضر، مبادلات و معاملات در بازار سرمایه بسیار پیچیده و گسترده است و نیاز به اشخاص یا شرکت هایی وجود دارد که وظایف مختلفی را برای نظم دادن به بازار ایفا کنند. یکی از این نقش ها توسط بروکر یا کارگزار ایفا می شود.
بروکر یا شرکت کارگزاری وظیفه دارد که دستورات معاملاتی، یعنی خرید و فروش درخواستی توسط مشتریان خود را انجام دهد و نیز نرخ های بازار را برای مشتریان ارائه کند. کارگزار وظایف خود نسبت به مشتریان را طبق دستورات آنلاین یا تلفنی انجام می دهد و هزینه ای را تحت عنوان کارمزد دریافت می کند. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا با این نهاد مالی غیر بانکی بیشتر آشنا شوید؛ همچنین برای انتخاب آن و نیز عقد قرارداد بروکری آگاهی لازم را کسب نمایید.
بروکر چیست؟
بروکر یا کارگزار شخص یا شرکتی است که نقش واسطه را بین خریدار و فروشنده در بازارهای مختلف سرمایه، ایفا می کند. در واقع بروکر یک نهاد مالی غیر بانکی است و نقش مهمی را در فعالیت اقتصادی بازارهای سرمایه ایفا می کند. معروف ترین و شناخته شده ترین کارگزاری، کارگزار بورس است.
بروکرها برای انجام وظیفه خود، از طرق مختلفی مثل تلفن، اینترنت، فکس، دستورات مشتریان را برای خرید یا فروش دریافت می کنند و اقدام به اجرای آن می کنند.
در انتخاب بروکر به چه نکاتی توجه کنیم؟
به ازای خدماتی که هر کارگزاری به مشتریان خود ارائه می دهد، طبق توافقاتی که از قبل صورت گرفته است، دستمزدی تحت عنوان کارمزد یا کمیسیون توسط مشتری به بروکر پرداخت می شود که شامل درصدی از مبلغ میزان فروش یا خرید است. این میزان کارمزد، در بروکرها متفاوت است؛ بنابراین یکی از فاکتور های مهم برای انتخاب کارگزار می تواند مدنظر قرار گیرد.
متاسفانه به دلیل سودجویی برخی کارگزاران، ممکن است دستورات معاملاتی مشتریان با تاخیر انجام شود چون با این کار سود بیشتری کسب کنند. لذا سرعت عمل بروکر، از عوامل مهم دیگر برای انتخاب کارگزار مناسب است. همچنین، برخی از کارگزار ها اقدام به دستکاری در قیمت ها می کنند که این نیز نشان دهنده مناسب نبودن بروکر برای مشتریان می باشد.
توصیه می شود که ترجیحا با کارگزاری هایی که تحت نظارت رگولاتور فعالیت می کنند، قرارداد بروکری منعقد گردد که در بخش نظارت در ادامه مقاله توضیح تکمیلی بیان شده است. بدیهی است که به روز بودن تکنولوژی مورد استفاده بروکر برای انتقال ارز مخصوصا برای معاملات بین المللی، بسیار مهم است. بایستی کارگزار مورد نظر قادر به انجام معاملات در سریعترین حالت ممکن باشد و برای انتقال پول به حساب طرف خارجی، مشکلی نداشته باشد.
تشخیص حرفه ای بودن یک کارگزار، در احترام و پایبندی آن کارگزار به قانون است؛ یعنی هر چقدر یک بروکر به آیین نامه ها و مقررات پایبند تر باشد، نشان از اعتبار آن بروکر می باشد. چرا که کارگزار با اعتبار و متعهد به اخلاق و قانون، نسبت به مشتریان نیز قطعا متعهد خواهد بود و در جهت سودجویی و نادیده گرفتن حقوق مشتریان بر نخواهد آمد.
به علاوه تمام موارد بالا، قوانینی که در قرارداد بروکری ذکر می شود، نیز باید توجه شود که در ادامه در این خصوص بیشتر توضیح داده شده است.
قرارداد بروکری چیست؟
برای این که بروکر بتواند به عنوان واسطه برای روابط اقتصادی هر شخص حقیقی یا حقوقی شود، قراردادی تحت عنوان قرارداد بروکری با کارگزار منعقد می شود. اعتبار این قرارداد از ماده ۱۰ قانون مدنی گرفته می شود. قوانین معینی وجود دارند که در اکثر قراردادهای بروکری مشترک است. البته متن قرارداد و قوانین آن بین کارگزاری ها در برخی موارد جزئی تفاوت هایی دارند؛ چرا که تا زمانی موردی مخالف با صریح قانون نباشد، می تواند در قرارداد آورده شود. پس لازم است پیش از انعقاد قرارداد با بروکر به این نکات توجه داشته باشید.
برای اطلاع بیشتر از نحوه صحیح نگارش قرارداد می توانید مقاله مربوط به تنظیم قرارداد را مطالعه کنید.
نحوه نظارت بر بروکرها (رگولاتوری بروکر) چگونه انجام می گیرد؟
همه ی انواع نهاد ها مخصوصا نهادهای نوپا مثل بروکر، دارای کارکردهای مثبتی هستند که قطعا وجود آثار منفی نیز قابل انکار نیست. لذا برای حفظ حقوق افراد مراجعه کننده به بروکر (کارگزاری) و جلوگیری از کلاهبرداری سودجویان و متخلفین، نیاز است که نظارت های شایسته ای بر آن انجام گیرد.
نهادهای قانونی که بر فعالیت بروکرها نظارت می کنند، با نام رگولاتور شناخته می شوند. رگولاتور مسئولیت ایجاد مقررات و نیز نظارت بر حسن اجرای این مقررات از سوی بروکر را دارد؛ که هدف از تنظیم این مقررات، افزایش سلامت روابط معاملاتی و مالی بروکر می باشد. بنابراین، کارگزاری کارگزاری های مورد نظارت رگولاتور، می توانند قابل اعتمادتر از سایر بروکرها از جهت امنیت حفظ سرمایه و سالم بودن مسائل کارکردی باشند.
تفاوت های بروکرهای مختلف کدام است؟
- اولین تفاوت اصلی بروکرها، متفاوت بودن کانسپت مورد معامله می باشد. هر بروکر مجوز واسطه گری در اقلام مشخصی را دارد. به عنوان مثال، کارگزاری معاملات ارز، از معاملات مربوط به طلا پشتیبانی نمی کند.
- مقدار و نوع تعهد بروکرها با یکدیگر متفاوت است، که این عامل در شرایط عادی چندان مورد اهمیت نیست اما در شرایط بحران و حساس اقتصادی بسیار مهم می شود. در واقع قوانین مالی و فرایندها و ساز و کار های معاملاتی که در هر بروکری حاکم می باشد، متفاوت است.
- بروکرهای فعال در نوع یکسان مورد معامله، از جهاتی مثل کیفیت خدمات در سطح یکسانی قرار ندارند. تکنولوژی در دسترس آن ها ممکن است متفاوت باشد و سرعت اجرای معاملات در هر بروکر به بروکری دیگر مشابه نیست. برخی از بروکرها در ارائه بهترین نرخ ها عملکرد بسیار بهتری دارند.
- تفاوت دیگر بروکرها در تحت نظارت بودن رگولاتوری می باشد که پیشتر این موضوع مورد اشاره قرار گرفت. اهمیت این تفاوت در شکل گیری روابط معاملاتی سالم و ایمن نمود می یابد.
حمایت مشتریان توسط بروکرها چگونه است؟
یکی از نکاتی که در قرارداد بروکری آورده می شود، نحوه و میزان حمایت بروکر از مشتریان خود می باشد. بروکرها خدمات گوناگونی به مشتریان ارائه می دهند و در راستای حمایت از مشتری و جلب رضایت آنها، از خدمات ارائه شده پشتیبانی می کنند.
یکی از حمایت های کارگزاران، پاسخ به سوالات مشتریان در طول ایام هفته می باشد. با این پشتیبانی، مشتریان می توانند سوالات خود را پیرامون معامله را مطرح کنند و با دریافت پاسخ تخصصی از پشتیبان بروکر، بتوانند تصمیمات حساب شده و منطقی برای معاملات اتخاذ کنند. از جمله کارکرد این پشتیبانی ها، کاهش ریسک و خطراتی مثل ضرر رسیدن به مشتریان به حداقل ممکن می رسد.
چه مواردی در قرارداد واسطه گری ذکر می شود؟
در ادامه این مقاله از آذرداد، به تفصیل پیرامون بندهای قرارداد بروکری توضیح داده شده است.
مشخصات طرفین قرارداد بروکری
در بند اول این قرارداد، همانند سایر عقود لازم است مشخصات طرفین به طور کامل درج می شود. مشخصات شامل نام و نام خانوادگی، کد ملی، شماره شناسنامه، اقامتگاه یا محل سکونت، شماره تماس و نشانی رایانامه است.
موضوع قرارداد بروکری
در بند دوم قرارداد، موضوع قرارداد به صورت کامل بیان می شود. موضوع قرارداد بروکری به صورت مستقیم، باعث شفافیت ماهیت قرارداد بروکری می شود.
زمان در قرارداد بروکری
در زمان تنظیم قرارداد ، زمان شروع و اتمام همکاری درج می شود که یکی از ارکان اصلی بسیاری از قراردادهای مدنی و تجاری می‌باشد. لذا مدت زمان مربوطه را به صورت دقیق درج نمایید. ذکر این نکته ضروری است که درج مدت زمان قرارداد به معنای تاریخ انقضا آن قرارداد بروکری نمی باشد. طرفین قرارداد برای ادامه همکاری تنها کافی است که زمان آن قرارداد را تمدید کنند و دیگر نیازی به نگارش مجدد قرارداد نمی باشد.
کلام آخر
با توجه به مطالب گفته شده در این مقاله، می توان نتیجه گرفت که نقش بروکرها، یک نقش اساسی در بازار است چرا که بین خریدار و فروشنده ارتباط تجاری برقرار می کند و این امر باعث رونق بازار و افزایش نقدینگی و بهره وری در آن می شود.
یک بروکری ایده آل، باید بر اساس قوانین عام و خاص صادره از دستگاه‌های قانونگذاری کشور فعالیت مشتریان را انجام میدهد و به مفاد قرارداد بروکری پایبند است .همچنین لازم است توجه شود که در کنار تمام نکات مثبت وجود این عنصر، مراجعه به بروکر و عقد قرارداد بروکری برای انجام معاملات و یا استفاده از بروکر به منظور مشاوره و یا واسطه معامله، هزینه زیادی نیز تبعا در بر خواهد داشت.
